Prezervatif (kondom) kullanımı cinsel birleşmenin olduğu her cinsel etkinlikte gereklidir. Cinsel yolla bulaşan hastalık riski ancak bu şekilde azaltılabilir. Kondom, cinsel ilişki sırasında gebeliği önlemek ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları engellemek amacıyla kullanılan bir cinsel sağlık ürünüdür. Genellikle lateksten üretilir ve erkekler için penis üzerine takılan, kadınlar için vajina içine yerleştirilen olmak üzere iki ana türdedir.
Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE), cinsel temas yoluyla bir kişiden diğerine geçebilen enfeksiyonlardır. Sık görülen ve prezervatif (kondom) kullanımı ile önlenebilecek cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan bazıları:
-
HIV/AIDS: İnsan İmmün Yetmezlik Virüsü (HIV), bağışıklık sisteminizi zayıflatarak vücudunuzu diğer enfeksiyonlara karşı daha hassas hale getirir.
-
Klamidya: Bakteriyel bir enfeksiyondur ve genellikle belirti vermez. İdrar yaparken veya cinsel ilişki sırasında rahatsızlık, akıntı ve karın ağrısına neden olur.
-
Gonore (Belsoğukluğu): Bir bakteri nedeniyle oluşur ve genellikle idrara çıkarken rahatsızlık, akıntı, karın ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterir.
-
HPV (Human Papillomavirus): Cilt yüzeyini etkileyen bir virüstür. Düşük riskli türleri siğil oluşturabilirken, yüksek riskli türler cinsel yolla bulaşan kanserlerin, özellikle rahim ağzı kanserinin nedeni olur.
-
Hepatit B ve C: Karaciğer enfeksiyonlarına yol açarlar. Özellikle Hepatit B, kan, vücut sıvıları ve cinsel temas yoluyla bulaşır.
-
Sifiliz: Bakteriyel bir enfeksiyondur ve çeşitli evreleri vardır. Başlangıçta cinsel yara veya ülser şeklinde kendini gösterebilir, daha sonra tedavi edilmezse ciddi iç organ hasarına neden olur.
-
Trikomonas: Bir parazitin neden olduğu bir enfeksiyondur. Akıntı, kaşıntı ve idrara çıkarken rahatsızlık gibi belirtiler olur.
-
Herpes: Herpes Simplex Virus (HSV) adı verilen bir virüs nedeniyle oluşur. Ağrılı yaralar veya lezyonlar şeklinde döküntülere neden olur.
Bunlar sadece birkaç örnektir. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, cinsel sağlık ve güvenlik önlemleri alınmadığında ciddi şekilde yayılır. Enfeksiyonlardan korunmak için düzenli cinsel sağlık kontrolleri yapmak, cinsel temas sırasında prezervatif (KONDOM) kullanmak ve güvenilir cinsel partner seçimi gibi önlemler almak önemlidir. Eğer bu tür bir enfeksiyon şüphesi varsa, bir sağlık kuruluşu ile iletişime geçmek önemlidir.
Genel Öneriler:
-Prezervatif kullanmadan cinsel ilişkiye girmemeye dikkat edin
-Cinsel aktiviteden önce partnerinizle prezervatif kullanmak konusunda konuşun
-Kendi kendinize prezervatif takıp çıkarma alıştırmaları yapın
– Prezervatifleri kolayca ulaşılabilecek bir yerde bulundurun
Prezervatif Kullanımının Genel İlkeleri:
1. Lateks prezervatifler diğer prezervatiflerden daha uygundur.
2. Prezervatifleri serin, kuru bir yerde, doğrudan güneş ışığı almayacak şekilde ve kendi ambalajında muhafaza edilmelidir.
4. Eski, son kullanma tarihi geçmiş ve hasarlı prezervatifleri kullanılmamalıdır. Kondomun ambalajını açarken keskin objeler kullanmaktan kaçınmalıdır. Çünkü kondomu delme riski olabilir.
5. Herhangi bir genital temastan önce, prezervatifi ucundan tutarak ereksiyon halindeki penise geçirilmelidir. Kondom takmadan önce cinsel organınızın sertleşmiş (erekte) olması önemlidir. Bu, kondomun düzgün bir şekilde takılmasını kolaylaştırır. Boşalan meninin toplanabilmesi uç kısımda mutlaka boşluk bırakılmalıdır.
6. Prezervatiflerin yeterli miktarda su bazlı kayganlaştırıcı ile birlikte kullanılması uygundur. Yağ bazlı kayganlaştırıcılar lateks yapıyı bozabileceğinden kullanılmamalıdır.
İlişki sırasında kondomun yerinden kaymamasına dikkat etmek gerekir. Eğer kayarsa veya yırtılırsa hemen değiştirilmelidir.
7. Spermisidler (örneğin prezervatifin içinde kullanılan nonoksinol-9) ekstra koruyuculuk sağlar.
8. Eğer prezervatif yırtılırsa veya delinirse hemen yenisiyle değiştirilmelidir.
9. Meninin dışarı bulaşmasını engellemek için prezervatifi çıkarırken kök kısmından tutmak ve henüz penis ereksiyon halindeyken çıkarmak gerekir.
10. Bir prezervatif asla ikinci kez kullanılmamalıdır.
Kondomlar, doğru kullanıldığında gebelik ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları önlemek için etkili bir yöntemdir. Ancak, her zaman hatasız bir koruma sağlamamak gibi bazı sınırlamaları da vardır. Kondom kullanımının düzenli ve doğru bir şekilde uygulanması, cinsel sağlığınızı korumak için önemlidir. Unutmayın ki cinsel sağlık ve doğum kontrolü konusunda daha fazla bilgi için sağlık profesyonelleri veya uzmanlardan yardım almanız faydalı olacaktır.
Turkish 