Antidepresanlara Bağlı Cinsel Sorunlar

Antidepresanlara bağlı cinsel sorunlar  arasında en sık olanı orgazm gecikmesidir.  Ayrıca antidepresanlar cinsel istekte azalma ve cinsel uyarılma bozukluğu yapar. Bunun bir sonucu olarak erkeklerde sertleşme (ereksiyon) bozukluğu ve bazen kadınlarda vajinal kuruluk da olur. Libido azalması ve uyarılmanın bozulması cinsel tatmin duygusunu da azalır. Bazı antidepresanlar, meme ucu duyarlılığında değişikliklere neden olur. Bu yüzden antidepresanlara bağlı cinsel sorunlar  içinde meme bölgesinde oluşan haz duyumu azalması da vardır.

Bu yan etkilerden dolayı hastaların verilen antidepresan ilacın cinsel yan etkileri ve başka tedavi seçenekleri konusunda bilgilendirilmesi önem kazanır. Hastalara ilaca bağlı cinsel sorun oluştuğunda tedaviyi bırakmak yerine başka seçenekleri araştırmak için yeniden gelmeleri söylenmelidir.

Özetle, antidepresanların cinsel yan etkileri hem erkeklerde hem de kadınlarda yaygındır. Cinsel işlev üzerindeki etkiler şunları içerebilir:

• Seks arzunuzda değişiklik
• Erektil problemler
• Orgazm sorunları
• Uyarılma ve tatmin ile ilgili sorunlar

  En düşük cinsel yan etki oranına sahip antidepresanlar.

  • Bupropion (Wellbutrin XL, Wellbutrin SR)
  • Mirtazapin (Remeron)
  • Vilazodon
  • Vortioksetin

Antidepresanlara bağlı cinsel sorunlar için tedavi seçenekler şöyle sıralanabilir:

1. Dozu azaltmak: Etkili tedavi dozunun en düşük seviyede tutulması cinsel sorunu azaltır veya tamamen çözer.
2. İlaç tatili vermek: Özellikle uzun etkili olmayan antidepresanlarda haftada ortalama iki ayrı gün ilaç alınmayacak şekilde düzenleme yapılır.
3. Tolerans gelişmesi için beklemek: 3 ve 6 aylık takiplerde antidepresanlara bağlı cinsel sorunlar görülme oranında azalma olduğunu saptanmıştır.
4. Cinsel yan etkisi olmayan bupropion, mirtazapin, nefazodon gibi bir ilaca geçmek iyi bir çözüm seçeneğidir.
5. Antidot ilaç eklemek: Antidepresnlara bağlı cinsel sorunları başka bir ilaç eklemek de çözer. 

Antidot ilaçlar arasında

• • alfa₂adrenerjik antagonist yohimbin,
  • 5-HT₂reseptör antagonistleri
  • nefazodon, 
  • mirtazapin ve siproheptadin,
  • 5-HT₃reseptör antagonisti granisetron,
  • dopamin agonistleri amantadin ve bupropion,
  • psikostimulanlar,
  • gingo biloba ve
  • sildenafil sayılabilir.

Bu ajanların çoğunun başarısı ile ilgili veriler son derece sınırlıdır.

İlaca bağlı sertleşme bozukluğu için PDH-5 inhibisyonu yapan sildenafil, tadalafil, vardenafil gibi bir ilacın kullanılması uygun bir seçenektir. Bu grup ilaçlar tek başına veya antidepresan ilaca ekleme yoluyla kullanılabilirler.

Neden ne olursa olsun cinsel sorun yaşayan kişilere sağlıklı cinsel işlevler hakkında bilgi vermek, cinsel anatomi ve fizyoloji konularında bilgi sağlamak yararlıdır. Çift terapisi ve cinsel terapi de uygun kişi ve çiftlerde yapılmalıdır.