Erken Boşalma Tanımı

Cinsel İşlev Bozuklukları Cinsel Sağlık Cinsel Terapi Erkek Cinselliği Psikiyatrik Bozukluklar

Günümüze kadar bilim insanları ve bilimsel kuruluşlar tarafından çok sayıda erken boşalma tanımı yapılmıştır. Tanımların çoğunda (1)kısa boşalma süresi, (2)boşalmanın zamanlamasının kontrolü konusunda yetersizlik hissi ve (3)bu durumla ilgili olarak kişinin ve partnerinin sıkıntı yaşaması gibi üç anahtar noktada fikir birliği vardır.

Boşalma kontrolünün sağlanamaması erkeklerde sürekli olarak cinsel ilişki sırasında kendisinin ya da partnerinin istediği süreden önce boşalması ile kendisini belli eder. Şikayeti genellikle erkekler, “ilişkiye başladıktan sonra 30 saniye içinde geliyor” şeklindeki bir süreyle anlatır. Gerçekte daha önemli olan ise erkeğin boşalma süresi üzerinde istemli bir kontrolünün olmamasıdır. Erken boşalma sorunu olan erkeklerin ne zaman boşalacağını belirleme yetisi gelişmemiştir. Yani boşalma süresi üzerinde istemli kontrolleri yoktur. Genellikle yüksek uyarılma düzeyine ulaştıklarında, istemeseler de çabuk ve aniden boşalırlar.

DSM-5 Erken Boşalma Tanı Ölçütleri

  1. Eşli cinsel etkinlik sırasında, sürekli ya da yineleyici olarak, vajinaya girdikten sonra yaklaşık bir dakika içinde ve kişinin isteğinden önce boşalma örüntüsü:

Not: Erken boşalma tanısı, vajinayı kapsamayan cinsel etkinliklerde bulunan kişilere de konabilirse de, bu tür etkinlikler için özgül süre ölçütü belirlenmemiştir.

  1. A tanı ölçütündeki belirtiler, en az, yaklaşık altı aydır sürmektedir ve her cinsel etkinlikte ya da neredeyse her cinsel etkinlikte (yaklaşık % 75- 100’ünde) (belirli durumlarda ya da yaygın ise her durumda) olmalıdır.
  2. A tanı ölçütündeki belirtiler, kişide, klinik açıdan belirgin bir sıkıntıya neden olur.
  3. Bu cinsel işlev bozukluğu, cinsel kökenli olmayan bir ruhsal bozuklukla daha iyi açıklanamaz ya da ağır bir ilişki bozukluğundan ya da gerginlik yaratıcı önemli başka etkenlerden kaynaklanmamaktadır ve bir maddeye/ ilaca ya da başka bir sağlık durumuna bağlanamaz.

Alt-tipler:

Erken boşalma tanımı yapıldıktan sonra alt tipler de belirlenmelidir.

Olup olmadığını belirtiniz:

Yaşam boyu: Bu bozukluk, kişi cinsel açıdan etkin olduğundan beri vardır.

Edinsel: Bu bozukluk, oldukça olağan bir cinsel işlevsellik evresinden sonra başlamıştır.

Olup olmadığını belirtiniz:

Yaygın: Belirli tür uyarımlar, durumlar ya da eşlerle sınırlı değildir.

Durumsal: Yalnızca belirli tür uyarımlar, durumlar ya da eşlerle ortaya çıkar.

O sıradaki ağırlığını belirtiniz:

Ağır olmayan: Vajinaya girdikten sonra 30 saniye-bir dakika içinde boşalma olur.

Orta derecede: Vajinaya girdikten sonra 15-30 saniye içinde boşalma olur.

Ağır: Cinsel etkinlikten önce, cinsel etkinliğin başında ya da vajinaya girdikten sonra 15 saniye içinde boşalma olur.

Ayrıcı Tanı

  • Belirtilerin tanı ölçütlerini karşılamayacak biçimde geçici ve kendi kendini sınırlayıcı olup olmadığını belirlenmelidir.
  • Değerlendirilecek diğer bir nokta ise erkeğin  boşalma süresi normal olduğu halde partnerinin çok daha uzun olmasını isteyip istemediğidir.
  • Böyle bir durumda terapi yaklaşımı farklı olacaktır.
  • Tanı doktor tarafından sorular sorularak konur.
  • Sadece erkekten öykü alınarak tanı konabilirse de ideal olan özellikle sürekli partneri olanlarda partnerle de görüşme yapmaktır.
  • Böylece erken boşalma tanımı sorununun şiddeti, çiftin ilişkisine yaptığı etkiler daha net olacak şekilde ortaya çıkar.
  • Tanı için genellikle klinik görüşme yeterlidir ve nadiren fizik muayene veya laboratuvar incelemeleri gerekir.

Yaşam boyu erken boşalma tanısında doktor tarafından fizik muayene yapılması zorunlu olmamakla birlikte yararlıdır. İkincil erken boşalmada fizik muayene yapılması ve erken boşalmaya neden olabilecek sertleşme bozukluğu, tiroid işlev bozukluğu veya prostatit gibi hastalıklar araştırılmalıdır.

Kronometre Ölçümü

    • İntravajinal boşalma süresi ölçümü klinik araştırmalarda kronometre ile yapılır.
      • Bu şekilde ölçüm erken boşalma ile ilgili gözlemsel çalışmalarda da vardır.
      • Ancak erken boşalma ile ilgili klinik uygulamalarda pek yeri yoktur.
      • Kronometre ile ölçüm nesnel olmasına karşın, cinsel hazzı ve doğallığı sekteye uğratan bir yöntemdir.
    • hasta ya da partnerinin boşalma süresi konusundaki bildirimler

Sonuç olarak standardize ölçekler, geçerli ve güvenilir anketler, kendi-bildirim ölçekleri ve  kronometre ile boşalma süresi ölçülür.

 Sıklığı

  • Kinsey, araştırmasında erken boşalma bir bozukluk olarak değerlendirilmemiş ve sadece ejakülasyon hızı yani boşalma süresi saptanmıştır.
  • Penisin vajinaya girişinden sonra boşalmaya kadar geçen tahmini ortalama süre sorgulamış
  • Çalışmaya katılan erkeklerin yaklaşık dörtte üçü için bu süre iki dakikadır.
  • Laumann ve arkadaşları, araştırmalarına katılan erkeklere şu soruyu sormuştur:

“Son 12 ay içinde, birkaç ay ya da daha uzun süren, zirveye aşırı hızlı ulaştığınız bir dönem oldu mu?”

  • Erkeklerin %29’u bu soruyu evet demiştir.
  • Bu oran erken boşalma sıklığıdır. Sonuçta çalışmaya katılan erkekler arasında en yaygın cinsel yakınmadır.
  • 1970 ve 1988 yılları arasında tamamlanan çalışmalar  erken boşalma oranının %15 ile %46 arasında bulur.

Erken boşalma daha çok yaşam boyu tipte karşımıza çıkar. Yani kişinin ilk cinsel deneyimlerinden itibaren boşalma süresi üzerinde denetimi yoktur.  Sonradan edinilmiş tipteki erken boşalma (‘ikincil’) ise ortalama yaşı daha ileri olan erkeklerde ortaya çıkar. Bu tip ikincil erken boşalması olan erkekler tedavi arayışına daha kısa sürede girer. Genellikle yanı sıra sertleşme bozukluğu yakınmaları da olur.

Ortalama Boşalma Süresi

  • Ortalama intravajinal boşalma süresi çok uluslu bir çalışmada ortalama süre 5.4 dakikadır.
  • Çalışmadaki ülkeler Hollanda, Birleşik Krallık, Amerika, İspanya ve Türkiye’dir.
  • Bu süre yaşla birlikte anlamlı derecede düşüyordu: 18-30 yaş grubunda 6.5 dakika iken, 51 yaş üzerinde 4.3 dakikaya iniyordu.
  • Süre, ülkeden ülkeye de değişiyordu ve  en düşük ortalama intravajinal boşalma süresine sahip ülke Türkiye idi.
  • Süreler, kondom kullanımından ve sünnetli olmaktan etkilenmiyordu.