Anksiyete bozuklukları, aşırı endişe, korku ve gerginlik hissi ile karakterize edilen bir grup psikiyatrik bozukluktur. Bu bozukluklar, çoğu zaman kişinin günlük yaşamını olumsuz yönde etkiler ve işlevselliğini bozar.
Anksiyete bozukluklarının başlıca belirtileri şunlardır:
- Endişe, kaygı ve gerginlik hali
- Sıkıntı, huzursuzluk ve aşırı uyarılma
- Konsantrasyon güçlüğü ve dikkat dağınıklığı
- Uyku sorunları
- Baş ağrısı, mide bulantısı, kas gerginliği gibi fiziksel belirtiler
İlaveten anksiyete bozukluklarının birçok farklı türü vardır.
En yaygın tipleri şunlardır:
- Yaygın anksiyete bozukluğu (YAB): Kişinin sürekli ve aşırı endişeli ve gergin hissetmesi ile karakterizedir. YAB, en yaygın anksiyete bozukluğudur ve yetişkinlerin yaklaşık %4’ünü etkiler.
- Panik bozukluğu: Aniden ve beklenmedik bir şekilde ortaya çıkan yoğun korku ve endişe nöbetleri ile karakterizedir. Ayrıca, panik atak sırasında kişi, kalp çarpıntısı, nefes darlığı, terleme, baş dönmesi ve bayılma hissi gibi fiziksel belirtiler de yaşar.
- Sosyal anksiyete bozukluğu: Sosyal durumlarda aşırı kaygı ve endişe duyma ile karakterizedir. Böyle kişiler, başkalarının önünde konuşmak, bir gruba katılmak veya yeni insanlarla tanışmak gibi durumlarda endişeli ve rahatsız olur.
- Fobi: Belirli bir durum, nesne veya aktiviteye karşı aşırı ve mantıksız korku ile karakterizedir. Kişi, fobisinin nesnesi veya durumuyla karşılaştığında yoğun bir korku ve kaygı hissedebilir.
- Obsesif-kompulsif bozukluk (OKB): Kişinin zihninde tekrarlayan ve istenmeyen düşünceler (obsesyonlar) ve bu düşünceleri bastırmak için yaptığı tekrarlayan davranışlar (kompülsiyonlar) ile karakterizedir. Ek olarak OKB’li kişiler, obsesyonları ve kompülsiyonları kontrol etmekte zorlanırlar.
- Anksiyete bozukluklarının kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak, genetik, çevresel faktörler ve beyin kimyasındaki değişikliklerin rol oynadığı düşünülmektedir.
- Anksiyete bozukluklarının tedavisi, bozukluğun türüne ve şiddetine bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri şunlardır:
- Psikoterapi: Bilişsel davranışçı terapi (BDT), anksiyete bozukluklarını tedavi etmek için kullanılan en etkili psikoterapi yöntemlerinden biridir. BDT, kişinin olumsuz düşüncelerini ve davranışlarını değiştirmeyi amaçlar.
- İlaç tedavisi: Bazı anksiyete bozukluklarının tedavisi, antidepresan veya anksiyolitik ilaçlarla mümkündür.
- Anksiyete bozuklukları, erken teşhis ve tedavi ile kontrol altına alınır. Sonuç olarak, anksiyete bozukluğu yaşıyorsanız, bir ruh sağlığı uzmanına danışmanız önemlidir.
Turkish 